W Dniu Niepodległości Ukrainy – 24 sierpnia 2022 r., odbyło się uroczyste podsumowanie akcji „Solidarni z Ukrainą”, w ramach której na murze obok przystanku PKM Gdańsk Jasień powstało 30 antywojennych murali. W wydarzeniu wzięli udział m.in.: marszałek województwa Mieczysław Struk, konsul Ukrainy w Gdańsku Ołeksandr Płodysty, wicemarszałek Leszek Bonna, prorektor ASP w Gdańsku dr Adam Świerżewski, prezes PKM SA Grzegorz Mocarski i przede wszystkim młodzi artyści – autorzy murali.
„Solidarni z Ukrainą” to wspólna inicjatywa Samorządu Województwa Pomorskiego i należącej do niego spółki PKM SA oraz Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku. Celem akcji jest stworzenie cyklu murali poświęconych wojnie na Ukrainie. Dzięki temu od początku marca 2022 r. na 300-metrowym murze obok przystanku PKM Gdańsk Jasień powstaje największa na Pomorzu antywojenna galeria w przestrzeni publicznej, która jest artystycznym manifestem sprzeciwu wobec każdej agresji.
– To symboliczne wsparcie dla Ukrainy, jakie możemy tutaj zobaczyć jest też bardzo ważne – mówił podczas uroczystości konsul Ukrainy w Gdańsku Ołeksandr Płodysty. – Są tutaj prace artystów z Lublina, Wrocławia i oczywiście z Pomorza. Wśród nich są także studenci z Kijowa, autorzy pracy pt. „Bucza”, którzy jeszcze 23 lutego byli w domu w Kijowie, a już następnego dnia wszystko było zmienione… Dotychczasowe murale pokazują nam wojnę, ale mam nadzieję, ze zanim murale dojdą do końca tej ściany to prace będą już bardziej optymistyczne, będą pokazywały już zwycięstwo i nadzieję. Chciałbym też aby wojna skończyła się szybciej niż te murale.
– Dziękuję wszystkim artystom, których prace możemy podziwiać na murze PKM obok stacji Gdańsk Jasień – dodał marszałek województwa Mieczysław Struk. – Zachęcam także dalszego wyrażania w tej formie swoich uczuć i przemyśleń związanych z wojną na Ukrainie. Mamy tu jeszcze sporą powierzchnię muru do wykorzystania i w całości oddajemy ją artystom, którzy taką formą ekspresji pragną sprzeciwić się wojnie i agresji.
– Trzy lata temu otwieraliśmy naszą pierwszą galerię murali: „Kobiety Wolności” na Strzyży i to był początek wykorzystywania infrastruktury Pomorskiej Kolei Metropolitalnej do wyrażania swoich uczuć, emocji i pewnego przekazu mieszkańców Gdańska, Pomorza i kraju – wspominał prezes PKM SA Grzegorz Mocarski. – Dzisiejsze murale ukazują walkę o wolność, walkę o niepodległość Ukrainy. W ten symboliczny sposób chcemy pokazać dzisiaj to, co udało nam się zrobić we współpracy z artystami Akademii Sztuk Pięknych z Gdańska, Wrocławia czy Lublina.
Podczas uroczystości obecni na miejscu artyści – autorzy antywojennych murali otrzymali podziękowania i upominki za swoje zaangażowanie. Tym, którzy nie mogli dojechać na Jasień podziękowania i upominki zostaną przekazane później lub wysłane.
Pierwsze dwa murale stworzył znany trójmiejski artysta Piotr „Tuse” Jaworski. Zdjęcia jego niezwykle sugestywnych i symbolicznych zarazem obrazów – jeden przedstawiający prezydenta Rosji Władimira Putina w otoczeniu Hitlera i Stalina oraz drugi poświęcony braciom Kliczko – obiegły cały świat. Na swoim profilu na Twitterze udostępnił je nawet mer Kijowa Witalij Kliczko.
Większość dzieł w tej wyjątkowej, antywojennej galerii jest autorstwa studentów gdańskiej ASP pod opieką profesorów Jacka Zdybla i Mariusza Warasa. W maju akcja wyszła już poza województwo Pomorskie, kiedy dołączyły do niej także 4 studentki Wydziału Artystycznego Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie. Kolejnych 10 murali poświęconych Ukrainie stworzyła grupa studentów z ASP we Wrocławiu pod opieką prof. Adama Chmielowca, prowadzącego na tej uczelni Pracownię Malarstwa Architektonicznego i Sztuki w Przestrzeni Publicznej. Autorami kilku murali są także mieszkający w Polsce młodzi artyści pochodzący z Ukrainy i Białorusi, dla których możliwość wyrażenia targających nimi emocji w formie symbolicznego obrazu była szczególnie ważna. Dlatego właśnie w ich pracach, m.in. kończącego dotychczas zrealizowaną część antywojennej galerii muralu Vasyla Netsko, najbardziej widać niezwykle osobiste zaangażowanie autorów.
Odbiorcami muralowej galerii „Solidarni z Ukrainą” są nie tylko pasażerowie pociągów jadących biegnącą równolegle do muru linią PKM, ale przede wszystkim licznie spacerujący w tym miejscu mieszkańcy okolicznych dzielnic Gdańska. Mur zlokalizowany jest bowiem na skraju popularnego wśród mieszkańców Trójmiejskiego Parku Krajobrazowego.
Uczestnicy uroczystości zorganizowanej w Dniu Niepodległości Ukrainy pod galerią antywojennych murali na PKM Gdańsk Jasień
Antywojenna galeria „Solidarni z Ukrainą” ma charakter otwarty i dołączyć może do niej każdy twórca pragnący wyrazić swój artystyczny sprzeciw wobec wojny na Ukrainę. Wszystkich zainteresowanych stworzeniem na nim własnego muralu zapraszamy do kontaktu z nami – swoje projekty można przesyłać na adres mailowy: murale@pkm-sa.pl
Poniżej publikujemy przygotowaną przez nas broszurę (plik PDF) prezentującą wszystkie dotychczas wykonane w ramach akcji „Solidarni z Ukrainą” murale.