Cztery kolejne antywojenne murale w ramach akcji „Solidarni z Ukrainą” pojawiły się na murze obok przystanku PKM Gdańsk Jasień. Ich autorami są artyści z Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, którzy dołączyli do naszej akcji stworzenia największej plenerowej galerii antywojennych murali, będących artystycznym głosem sprzeciwu wobec rosyjskiej agresji na Ukrainę. Współorganizatorami trwającej od marca 2022 r. akcji są: Samorząd Województwa Pomorskiego i Akademia Sztuk Pięknych w Gdańsku.
Młodzi artyści z ASP w Krakowie (od lewej): Paula Pniewska, Artur Wieczerzyński, Ania Ślemp i dr hab. Marcin Kowalik przy swoich muralach.
Galeria antywojennych murali obok przystanku PKM Gdańsk Jasień powstaje od marca 2022 r. Liczy sobie już ponad 30 prac autorstwa młodych twórców z uczelni artystycznych z Gdańska, Lublina i Wrocławia. Obecnie dołączyła do nich grupa 3 studentów ASP w Krakowie pod opieką profesora Marcina Kowalika. Już w maju planowane są natomiast kolejne murale studentów gdańskiej ASP pod opieką prof. Jacka Zdybla.
Jedno z nowych dzieł w antywojennej galerii PKM poświęcone zostało Mariupolowi, a jego częścią stał się fragment wiersza znanego, współczesnego ukraińskiego poety Serhija Żadana, poświęconego wojennym uchodźcom. Wybrała go i dopisała do muralu pochodząca z Charkowa Kateryna Sopelnykova (na zdjęciu poniżej), która rok temu uciekając przed rosyjską agresją znalazła schronienie w Gdańsku.
„Візьми лише найважливіше. Візьми листи.
Ми ніколи більше не повернемося сюди.
Ми ніколи більше не побачимо наші міста.
Ми з тобою біженці. Нам з тобою бігти крізь ніч.”
– Ten wiersz napisał znany współczesny ukraiński poeta z Donbasu, który teraz mieszka i pracuje w Charkowie, Sergii Żadan. Wiersz był opublikowany jeszcze w 2015 roku i opowiada o uchodźcach z Donbasu, ale, niestety, teraz nabył szerszego znaczenia i jednocześnie przypomina o tym, że Rosja atakuje zwykłych ludzi Ukrainy dłużej niż 1,5 roku, bo już od 2014 – mówi Kateryna Sopelnykova o powodach wyborania tego właśnie wiersza na mural.
Jak dodaje, uciekła z Charkowa rok temu z powodu wojennej agresji Rosji, w efekcie której jej dzielnica (Horyzont) została jedną z najbardziej zbombardowanych w Charkowie. Schronienie znalazła w Gdańsku, gdzie znalazła dla siebie miejsce w strefie kultury.
Poniżej prezentujemy zdjęcia i opisy 4 murali wykonanych przez młodych artystów z ASP w Krakowie:
Paula Pniewska
Absolwentka fizyki technicznej na Akademii Górniczo Hutniczej w Krakowie, studentka IV roku malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Andrzeja Bednarczyka.
– Zdecydowałam się wyrazić emocje związane z wojną w Ukrainie językiem abstrakcji. W wykonanym przeze mnie muralu łagodne kolorowe formy poprzecinane są ostrymi geometrycznymi elementami, które wzbudzają skojarzenia z agresją i okrucieństwem. Czerwień wkrada się w przestrzeń cienkimi strumieniami i rozprzestrzenia w postaci krwawych rzek.
Kompozycja inspirowana jest pejzażem i pojawiają się w niej syntetycznie potraktowane formy kłosów zbóż, jakże charakterystycznych dla terenów Ukrainy. W gęstwinie zdarzeń, pośród kłosów majaczy tryzub – „wolność”.
Artur Wieczerzyński
Student IV roku malarstwa na Akademii Sztuk pięknych im. Jana Matejki w Krakowie.
– W projekcie „Solidarni z Ukrainą” zdecydowałem się na przeniesienie „prawidłowego” kształtu mapy Ukrainy. Kształtu wolnego, ale przede wszystkim odpornego na napory wojsk rosyjskich. Niezależnie od tego jaki jest stan obecny, chcę, żeby nasza świadomość Ukrainy miała właśnie taką formę – mówiąca o czasach pokoju i sprawiedliwości.
Ania Ślemp
Studentka czwartego roku malarstwa na Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
– Agresja rosyjska zakryła głębokim cieniem Ukrainę, pogrążyła w ciemnościach życie ludzi. W swoim muralu pokazuję, że, tak jak przy zaćmieniu słońca, mrok jest jedynie momentem, a światło już zaczyna przebłyskiwać – kształtem ukraińskiego tryzubu, który zawiera w sobie słowo „wolność”.
Scenę zaćmienia umiejscowiłam nad panoramą Lwowa. Lwów jest dla mnie miastem siostrzanym do Krakowa, w którym mieszkam – symbolem paralelności i połączenia duchowego z ludźmi w dobrych i złych chwilach.
Dr hab. Marcin Kowalik
prof. Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie
Malarz, autor instalacji artystycznych, kierownik pracowni muralu, kurator wystaw, opiekun artystyczny; mieszka i tworzy w Krakowie.
– 16 marca 2022 r. rosyjskie siły zbrojne zbombardowały Doniecki Akademicki Regionalny Teatr Dramatyczny w Mariupolu na Ukrainie. Był używany jako schron przeciwlotniczy podczas oblężenia Mariupola, dając schronienie dużej liczbie cywilów. Mural przedstawia budynek teatru z lotu ptaka, który rosyjscy piloci, bestialsko zbombardowali, pomimo napisu „dzieci” w języku rosyjskim. Dodaną częścią stał się fragment wiersza znanego, współczesnego ukraińskiego poety Serhija Żadana poświęconego wojennym uchodźcom. Wybrała go i dopisała do muralu pochodząca z Charkowa Kateryna Sopelnykova, która rok temu uciekając przed rosyjską agresją znalazła schronienie w Gdańsku.