PKM, PKP PLK oraz Urząd Marszałkowski deklarują pełną współpracę przy modernizacji linii PKM i 201, aby mimo różnych harmonogramów prac, pasażerowie mogli korzystać z efektów prowadzonych prac jak najszybciej. Takie zapewnienia padły podczas kolejnej debaty zorganizowanej przez PKM SA i „Gazetę Wyborczą Trójmiasto” w ramach cyklu „Kolej jako fundament transportu publicznego na Pomorzu – 5 lat od uruchomienia linii PKM”. Tym razem jej tematem była „Elektryfikacja Pomorskiej Kolei Metropolitalnej i linii 201 – szanse i zagrożenia”.
– Podczas realizacji budowy Pomorskiej Kolei Metropolitalnej w latach 2013-2015 nie było jeszcze mowy o elektryfikacji linii 201, dlatego nie było sensu robić elektryfikacji samej linii PKM i plany te musieliśmy odłożyć w czasie – tłumaczy Grzegorz Mocarski, prezes Pomorskiej Kolei Metropolitalnej. – W momencie kiedy PKP PLK przedstawiły plany budowy drugiego toru na linii do Kościerzyny oraz elektryfikacji tej trasy, od razu przystąpiliśmy realizacji prac na nasze linii. Dzięki temu już za kilka lat obie nasze linie będą tworzyły jeden spójny system komunikacyjny. Co ważne, przy tej okazji wybudujemy także nowy, dodatkowy przystanek PKM Gdańsk Firoga, który będzie służył pracownikom firm branży IT zlokalizowanych w sąsiedztwie gdańskiego lotniska.
– Od dłuższego czasu przygotowujemy się do gruntownej modernizacji linii 201 od Maksymilianowa do Gdyni, a głównym jej celem jest poprawa dostępności do portów morskich w Gdańsku i Gdyni – wyjaśnia Tadeusz Sobotnik, dyrektor Biura Strategii PKP Polskie Linie Kolejowe. – W tym celu także zmodernizowany zostanie fragment linii 203 na odcinku Łąg – Tczew. Choć głównym cele jest poprawa w ruchu towarowym, to widzimy też potrzeby w ruchu pasażerskim. O tym, że traktujemy je na równym poziomie świadczy choćby modernizacja tzw. trójkąta kartuskiego, który jest poza linią 201.
W trakcie debaty przedstawiciel PKP PLK przedstawił też nowy harmonogram prac na linii 201, które według pierwszych założeń miał już zbliżać się do końca. I tak, kolejarze podzielili linię 201 na pięć części.
- w grudniu 2020 r. podpisana ma być umowa na rewitalizację linii 229 i 234 (tzw. „bajpas kartuski”). Planowany okres realizacji to dwa lata, więc trasa ta będzie gotowa w grudniu 2022 roku,
- modernizacja linii Glicz – Kartuzy wraz z obwodnicą Kartuz umożliwiającą jazdę pociągów z Trójmiasta do Kościerzyny przez Kartuzy bez zmiany kierunku. Przetarg ma być ogłoszony w marcu 2021 roku, a czas realizacji to 30 miesięcy. Prace powinny więc zakończyć się w III kwartale 2023,
- modernizacja odcinka Kościerzyna – Somonino – Kartuzy, czyli fragmentu linii 201 oraz linia 214. Tutaj przetarg ma być ogłoszony w połowie 2021 roku, a prace mają zakończyć się w połowie 2025 roku,
- modernizacja odcinka Somonino – Gdańsk Osowa, Tutaj przetarg ma być ogłoszony w połowie 2021 roku, a prace powinny zakończyć się w połowie 2025 roku,
- modernizacja odcinka Gdańsk Osowa – Gdynia Głowna. Także tutaj przetarg ma być ogłoszony w połowie 2021 roku, a zakończenie prac planowane jest w połowie 2025 roku.
Z kolei elektryfikacja PKM na rozpocząć się w 2021 roku i zakończyć w 2023 roku. Natomiast prace na tzw. „bajpasie kartuskim”, które należą do zakresu PKM, mają zakończyć się do końca 2022 roku. Tutaj poznaliśmy już wykonawcę prac, którym została firma Torhamer z Gdyni.
Tak więc, według aktualnej wiedzy, modernizacja linii 201 zakończy się w połowie 2025 roku, a elektryfikacja linii PKM dwa lata wcześniej. Pojawia się więc pytanie, jak prowadzony będzie ruch przez te dwa lata. Prace na linii PKM nie obejmują bowiem elektryfikacji należącego do PKP PLK odcinka linii 201 od włączenia linii PKM do stacji Gdańsk Osowa. Oznacza to, że pociągi elektryczne będą mogły dojechać jedynie do stacji Gdańsk Rębiechowo. Na ten problem zwrócił uwagę Michał Jamroż z „Gazety Wyborczej”:
– Bardzo ważne jest więc takie skoordynowanie prac PKP PLK z PKM, aby chociaż część prac na linii 201 między Rębiechowem a Osową wykonać końca roku 2023. Chodzi tu o elektryfikację tego krótkiego odcinka wraz ze stacją Gdańsk Osowa oraz budowę podstacji zasilającej na Osowej. To pozwoliłoby dojechać pociągom elektrycznym do Osowej i tam następowałaby przesiadka na pociągi spalinowe do Gdyni oraz w stronę Kartuz i Kościerzyny.
Kolejarze zapewnili, że chcą skoordynować prace w tym zakresie.
– Zdajemy sobie sprawę z tego problemu i tak przygotowujemy harmonogram prac na stacji Gdańsk Osowa, aby elektryfikacja tego odcinka nastąpiła w pierwszej kolejności. Jesteśmy tutaj w stałym kontakcie z przedstawicielami PKM i jestem pewien, że uda się wypracować korzystne rozwiązanie – zapewni Tadeusz Sobotnik.
Na kluczową rolę koordynacji prac zwraca też uwagę prof. Marcin Wołek.
– Trzeba właściwie zaplanować prace i wyeliminować ryzyka tak, aby prace trwały jak najkrócej. Wszyscy pamiętamy jak ślimaczyła się modernizacja linii kolejowej do Warszawy i jaka była skala niezadowolenia podróżnych.
Elektryfikacja linii PKM planowana jest w latach 2021-2023 i będzie w 85 procentach dofinansowana ze środków Unii Europejskiej.
Na zdjęciu: wizualizacja linii PKM z trakcją elektryczną w okolicach przystanku Gdańsk Niedźwiednik.
Co ważne dobrą współpracę między PKP PLK i PKM widać już przy wspomnianym wcześniej tzw. bajpasie kartuskim. To trasa objazdowa z Gdańska do Kartuz przez Gdańsk Kokoszki i Starą Piłę. Chodzi o to, aby na czas modernizacji linii Gdynia-Kościerzyna ruch kolejowy do Kartuz i w kierunku Kościerzyny nie został wstrzymany na blisko trzy lata. Prace przy „bajpasie kartuskim” składają się z dwóch części: modernizacji ok. 15 km linii Gdańsk Kokoszki – Stara Piła – Żukowo – Glincz oraz odbudowy ok. 1,5 km toru na odcinku Gdańsk Kiełpinek – Gdańsk Kokoszki. Za pierwsze zadanie odpowiada PKP PLK, a za drugie – PKM i urząd marszałkowski.
„Bajpas kartuski” nie będzie służył pasażerom tylko podczas modernizacji linii 201. Umożliwi on też w przyszłości modernizację linii Kartuzy – Sierakowice bez konieczności jej elektryfikacji, a spalinowe pociągi z Sierakowic jeździłyby do Trójmiasta właśnie przez Starą Piłę i Kokoszki. Zachowanie ruchu kolejowego na tym odcinku już dziś gwarantuje urząd marszałkowski.
Elektryfikacja linii to także konieczność obsługi jej innym taborem. Już dziś urząd marszałkowski planuje w związku z tym zakupy nowych pociągów.
– Jeszcze w tym roku chcemy ogłosić przetarg na zakup 6 trójczłonowych składów hybrydowych mogących jeździć zarówno po trasach zelektryfikowanych jak i spalinowych oraz 8 czteroczłonowych składów elektrycznych – zapowiedział podczas debaty Eugeniusz Manikowski, zastępca dyrektora departamentu infrastruktury UMWP. – Tabor hybrydowy ma m.in. zapewnić ciągłość podróży w okresie kiedy PKM będzie zelektryfikowana, a linia 201 jeszcze nie.
Jak mówił dyrektor Manikowski, po zakończeniu prac ma się też zmienić układ linii komunikacyjnych na linii PKM i 2011.
– Po elektryfikacji na linii PKM będą mogły pojawić się także pociągi z kierunku Słupska, jak i Tczewa – wyjaśnia E. Manikowski. – Co ciekawe, PKP Intercity już analizuje możliwość jazdy niektórych swoich pociągów z Gdyni na południe Polski przez Kościerzynę linią 201 po jej elektryfikacji.
Zakup 6 pociągów hybrydowych i 8 elektrycznych kosztować ma 369 mln zł. Ale urząd marszałkowski chce kupić jeszcze 30 elektrycznych, czteroczłonowych składów do obsługi ruchu aglomeracyjnego (w tym PKM). Koszt tego projektu to 775 mln zł.
Koszt elektryfikacji i budowy nowego przystanku Gdańsk Firoga szacowany jest na około 89 mln zł, ale blisko 62 mln pokryje dotacja z unijnego Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2014-2020. Decyzję o dofinansowaniu PKM otrzymała już w marcu 2018 roku, a jej projekt znalazł się w gronie trzech najwyżej ocenionych przez Centrum Unijnych Projektów Transportowych. W 2019 roku przetarg na projekt tej inwestycji wygrało Biuro Projektów Komunikacyjnych z Poznania, które za 2,5 mln zł przygotowało całą dokumentację. Inwestycja zrealizowana zostanie w latach 2021-23, równolegle z planowaną przez PKP PLK elektryfikacją linii kolejowej 201, z którą linia PKM łączy się w Rębiechowie. Dzięki temu już za kilka lat pasażerowie zyskają jeszcze większy komfort podróżowania po linii PKM szybszymi i bardziej pojemnymi pociągami elektrycznymi.
W związku z trwającą pandemią koronawirusa debata odbyła się w trybie online i była transmitowana na żywo w Internecie.
Debata pt. „Elektryfikacja Pomorskiej Kolei Metropolitalnej i linii 201 – szanse i zagrożenia” odbyła się 26 października 2020 r. i była trzecią debatę w ramach cyklu dotyczących transportu kolejowego w naszym regionie pod hasłem „Kolej jako fundament transportu publicznego na Pomorzu – 5 lat od uruchomienia linii PKM”.
Uczestnicy:
Eugeniusz Manikowski – zastępca dyrektora departamentu infrastruktury UMWP
Tadeusz Sobotnik – dyrektor Biura Strategii PKP Polskie Linie Kolejowe
Grzegorz Mocarski – prezes Pomorskiej Kolei Metropolitalnej
Marcin Wołek – ekspert kolejowy, prof. UG, współtwórca idei PKM
Michał Jamroż – Wyborcza Trójmiasto
Moderator:
Paweł Rydzyński – ekspert rynku kolejowego
